دیدبان: محمد جواد ظریف در نشست خبری مشترک با وزیر خارجه سنگال در پاسخ به سؤالی درباره تفاسیر مختلف از برنامه اقدام مشترک، عنوان کرد: توافق انجام شده بین ایران و 1+5 تحت عنوان برنامه اقدام مشترک که در 24 نوامبر در ژنو تصویب و به توافق رسید، یک متن مشخص است و ما این متن مشخص را بلافاصله پس از توافق به زبان اصلی یعنی زبان انگلیسی و هم ترجمه فارسی آن در اختیار عموم قرار دادیم، چون هیچ چیزی برای پنهان کردن در توافق ایران و 1+5 وجود ندارد.
*نگران انتشار متن نیستیم
وی با بیان اینکه توافقات بعدی توافقات شفاهی است که به صورت متن تقریر توافق شفاهی NonPaper تدوین شده و به دلیل اینکه توافق شفاهی است برای پخش نبوده، بلکه برای اجرا بوده، عنوان کرد: این متن هم در اختیار تمامی مسئولان ذیربط جمهوری اسلامی به زبان انگلیسی و فارسی قرار دارد.
رئیس دستگاه دیپلماسی با تأکید بر اینکه برای ما هیچ نگرانی از انتشار این متن وجود ندارد، خاطرنشان کرد: تنها متنی است که قرار است متن نباشد بلکه قرار است تفاهم شفاهی باشد، فقط تدوین مکتوب تفاهم شفاهی برای اجراست.
ظریف اضافه کرد: متاسفانه برخی کشورها به دلایل داخلی از ابتدا سعی کردند به جای پخش کردن سند اصلی چیزهای دیگری را پخش کنند. روز اول Factsheet پخش شد و دیروز و پریروز نیز متنی به عنوان خلاصه توافق پخش شد.
وی گفت: قابل توجه است که یکی از کشورها به هر دلیل خیلی تمایل ندارد آنچه اصل توافق است پخش شود. آنچه برای ما مهم است ادامه اجرای توافق است.
وزیر خارجه با تأکید بر اینکه ما متعهد به اجرای توافق هستیم، خاطرنشان کرد: از 20 ژانویه توافق را اجرا می‌کنیم. هیچ چیزی برای پوشاندن نداریم و همه چیز آشکار، شفاف و مشخص است.
ظریف ادامه داد: از 20 ژانویه که طرفین توافق کردند توافقنامه را اجرا کنند، آمادگی داریم مذاکرات برای رسیدن به راه‌حل جامع را شروع کنیم.
وی گفت: براساس متن برنامه اقدام مشترک، طرفین حداکثر باید ظرف یک سال طرح جامع را به اجرا بگذارند و معتقدیم این طرح جامع باید بسیار سریعتر مورد مذاکره قرار گرفته و اجرایی شود. در چند ماه اول این آمادگی وجود دارد که به سرعت به نتیجه برسانیم.
رئیس دستگاه دیپلماسی خاطرنشان کرد: اعتقاد داریم برنامه هسته‌ای ما کاملا صلح‌آمیز است و هدفی جز دستیابی به انرژی صلح‌آمیز هسته‌ای نداشته و نداریم؛ بنابراین اگر طرف مقابل این آمادگی را داشته باشد که در برنامه اقدام مشترک اعلام کرده‌اند این آمادگی را دارند که به تفاهم مشترکی در این زمینه برسند، به نظر من رسیدن به تفاهم کار بسیار دشواری نیست، گرچه مذاکره دشواری را در پیش خواهیم داشت.
ظریف تصریح کرد: ما با چشم باز ولی با حسن نیت و آمادگی برای رسیدن به تفاهم کار را به محض شروع اجرای برنامه اقدام مشترک آغاز می‌کنیم و این آمادگی را داریم که به سرعت به نتیجه برسیم.
* استقبال از آمادگی سوریه برای آتش بس و تبادل اسرا
رئیس دستگاه دیپلماسی در ادامه و در پاسخ به سؤالی درباره سفر اخیرش به منطقه و موضع جمهوری اسلامی ایران درباره نشست ژنو 2 عنوان کرد: موضوع سوریه یکی از موضوعات بحث‌های ما در این سفر بود. ولی با توجه به حساسیت موضوع فعلی در سوریه و فاجعه‌ای که متاسفانه در این کشور در سه سال گذشته در جریان است به دلیل اصرار برخی بر پیدا کردن یک راه حل نظامی برای مشکل سوریه، ضرورتا بحث‌های زیادی در منطقه و همچنین در سفر به مسکو داشتیم.
وی با ذکر این نکته که موضع ایران بسیار مشخص است، گفت: احساس می‌کنم تفاهم مشترکی بین همه کشورها در منطقه در حال شکل‌گیری است که معضل اساسی، معضل افراط گرایی و فرقه‌گرایی است و باید با آن برخورد شود و نباید اجازه دهند که برخی ملاحظات ویژه و در برخی موارد ملاحظات شخصی، مانع از این بشود که بتوانیم یک جبهه مشترک برای تفاهم و گفت‌وگو و یافتن راه‌حل در داخل مردم سوریه از طریق گفت‌وگو بین طرف‌های سوری و نهایتا مراجعه به صندوق‌های رای توسط مردم این کشور فراهم شود و بی‌جهت بر طبل جنگ، نابودی و برادرکشی زده نشود و امیدواریم این کار به پیش برود.
رئیس دستگاه دیپلماسی افزود: بسیار خوشبخت هستیم که حرکت‌های مناسبی در این زمینه به خصوص پس از مذاکرات سه جانبه‌ای که در مسکو داشتیم، شکل گرفته است، از جمله اعلام آمادگی طرف سوری برای آتش‌بس و تبادل اسرا که ما از این اعلام آمادگی استقبال می‌کنیم. امیدواریم گروه‌های مسلح هم بتوانند اقدام مشابهی در این زمینه انجام دهند و زمینه را برای موفقیت اجلاس ژنو 2 فراهم کنند.
ظریف درباره حضور ایران در نشست ژنو 2 از تماس تلفنی شب گذشته بان کی مون دبیرکل سازمان ملل با وی خبر داد و افزود: در این تماس تلفنی بار دیگر موضع جمهوری اسلامی ایران را برای ایشان تشریح کردم که ما از ابتدا و روز اول بحران سوریه خواهان راه حل سیاسی در بحث سوریه بودیم و معتقد بودیم که موضوع سوریه راه حل نظامی ندارد. از اقدامات مختلفی که برای رسیدن به راه حل در مورد سوریه بوده از جمله نشست ژنو 1 و 2 به عنوان راهی برای رسیدن به راه‌حل سیاسی استقبال کردیم. بر این تاکید می‌کنیم که تنها راه حل سیاسی بحران سوریه تفاهم بین مردم این کشور بدون مداخله خارجی است و خارجی‌ها فقط می‌توانند طرف‌های سوری را برای رسیدن به تفاهم تشویق کنند.
وی ادامه داد: به ایشان تاکید کردم که هیچ پیش شرطی را برای حضور ایران در مذاکرات نمی‌پذیریم و اگر از ایران بدون پیش شرط دعوت شود، جمهوری اسلامی در این مذاکرات شرکت خواهد کرد و این موضعی است که از ابتدای دولت جدید به صورت شفاف و بدون هیچ ملاحظه‌ای مطرح کرده‌ایم و کماکان هم این موضع ماست.
رئیس دستگاه دیپلماسی یادآور شد: هیچ ارتباطی هم به محتوای شرط ندارد، بلکه ما با اصل شرط مخالفیم. ایران نقش برجسته‌ای در این منطقه دارد و کسانی که نمی‌خواهند از این نقش برجسته بهره‌برداری کنند، به ضرر خودشان از این نقش محروم خواهند بود.
خبرنگار دیگری سؤال کرد که ایران از ظرفیت‌های خود چگونه می‌خواهد در حل بحران سوریه استفاده کند و توافق ژنو چه تأثیراتی بر منطقه داشت؟ که ظریف گفت: ایران در این منطقه است و برای ما این منطقه بسیار مهم است. صلح، ثبات و امنیت این منطقه و امنیت تک تک کشورهای این منطقه برای ما بسیار مهم است. همواره اعلام کرده‌ایم که امنیت کشورهای خلیج فارس همچون امنیت خودمان است. امنیت دوستان دیگر در منطقه برای ما با ارزش است ولذا صرفنظر از این که ما در یک جلسه بین‌المللی باشیم یا نباشیم منافع منطقه‌ای خود را با جدیت دنبال می‌کنیم. مذاکراتی با ترکیه، کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس و با مقامات اردن، عراق، لبنان و سوریه و روسیه داشتم، نشان دهنده این است که نقش ایران در منطقه نقش غیرقابل انکاری است و هم ایران مسئولیت‌ها و منافع خود را در این منطقه فراموش نمی‌کند و همواره در جهت پیگیری این مسئولیت‌ها که به نفع صلح و امنیت منطقه است تلاش می‌کند.
ظریف خاطرنشان کرد: به نظر ما و به نظر همه کشورهای منطقه که با آنها گفت‌وگو داشتم، همه آنها توافق ایران و 1+5 (تواف ژنو) را گامی بسیار مهم برای کل منطقه می‌دانند، سایه یک تهدید نابجا را از این منطقه رفع کرده و منطقه را به سمت همکاری بیشتر کشانده است.
رئیس دستگاه دیپلماسی تصریح کرد: اعتقاد دارم هیچ یک از کشورهای همسایه‌ی ما نباید از مذاکرات ما و 1+5 احساس نگرانی کند. این مذاکرات منافع همه ما را در بر خواهد داشت و علیه منافع هیچ کشوری نخواهد بود.
وی در ادامه در پاسخ به سؤال دیگری درباره زمان بازگشایی سفارتخانه سنگال در تهران گفت: امیدوارم سفارت سنگال در تهران هر چه سریعتر بازگشایی شود و سفیر ایران ما نیز منتظر است که به زودی به سنگال برود.
رئیس دستگاه دیپلماسی درباره جزییات طرح 4 مرحله‌ای ایران برای حل بحران سوریه که در سفر به کشورهای منطقه مطرح شده است، نیز گفت: در این سفر بحث‌های مربوط به چارچوب ضروری را صحبت کردیم که این چارچوب پایان درگیری‌ها، گفت‌وگو بین طرف‌های سوری، رسیدن به راه حل نهایتا از طریق صندوق‌های رای و همچنین مقابله با تروریسم، افراط و فرقه گرایی است که در این موضوعات همه اتفاق نظر داشتیم. البته جزییات هر یک از این ها نیازمند مذاکرات بیشتر به یژه بین طرف‌های سوری است.
وزیر خارجه کشورمان تأکید کرد: تنها کسی که می‌تواند آینده سوریه را رقم بزند صرفا مردم سوریه هستند و صرفا از طریق مذاکره بین سوری‌هایی که به آینده این کشور علاقه‌مند هستند و می‌خواهند خونریزی در این کشور متوقف شود قابل دستیابی است و در پایان هم از طریق صندوق رای.
ظریف در ابتدای این نشست نیز با ابراز خرسندی نسبت به از سرگیری روابط تهران و داکار بعد از یک دوره فترت گفت: سنگال برای ایران بسیار با اهمیت است و سفر وزیر خارجه سنگال برای بررسی و گسترش روابط در حوزههای سیاسی، اقتصادی و فرهنگی بسیار حائز اهمیت می‌باشد.
وی با بیان اینکه دو کشور در حوزههای مختلف در منطقه از جمله فلسطین دارای مواضع مشترکی هستند، عنوان کرد: نشست کمیسیون مشترک اقتصادی دو کشور در آینده نزدیک در سنگال برگزار خواهد شد و حضور شرکت‌های ایرانی در سنگال قابل توجه است.
رئیس دستگاه دیپلماسی گفت‌وگوهایش با همتای سنگالی را مفید برشمرد و گفت: در آینده نزدیک شاهد اعزام سفرای دو کشور به داکار و تهران هستیم.
منبع:فارس